Parotiti është emri i cili i eshte dhënë inflamacionit dhe infeksionit të gjëndrave më të mëdha të pështymës të njohura si gjëndra parotide. Inflamacioni rezulton në ënjtje të indeve që rrethojnë gjëndrat e pështymës, skuqje dhe dhembje. Gjëndrat e pështymës janë përgjegjëse për prodhimin e pështymës në gojë, e cila ka funksionin e rëndësishëm të pastrimit të gojës. Inflamacioni i gjëndrave të pështymës zvogëlon aftësinë e tyre për të funksionuar siç duhet dhe mund të çojë në infeksione brenda gojës.
Inflamacioni i parotitit mund të rezultojë nga shumë shkaqe, duke përfshirë infeksionin, ilaçet, rrezatimin dhe sëmundje të ndryshme. Shytat dikur ishin shkaku më i zakonshëm viral i parotitit, por vaksinimi ka bërë që shytat te jene një sëmundje e rrallë sot.
Parotiti shkakton ënjtje dhe inflamacion të gjëndrave parotide që mund të rezultojnë në një numër simptomash. Simptomat mund të ndryshojnë në intensitet midis individëve.
Simptomat më të zakonshme të parotitit janë të lidhura me fytin dhe qafën dhe përfshijnë shijen e keqe në gojë, vështirësi në hapjen e gojës, gojën e thatë, dhimbjen në fytyrë, ethe, sëmundje të ngjashme me gripin, dhimbjen në gojë ose fytyrë, veçanërisht gjate ngrenies, skuqje ne fytyrë ose qafën së sipërme, dhimbje të fytit dhe ënjtje në pjesen e nofullës (zona e përkohshme).
Testimi i antitrupave zbulon antitrupat e prodhuar nga sistemi imunitar si përgjigje ndaj një infeksioni të fruthit ose shytave. Ky test mund të përdoret për të përcaktuar nëse jeni imun, për të diagnostikuar një rast aktiv ose për të ndjekur shpërthimet. Imunoglobulina G (IgG) prodhohet më vonë, por pasi të zhvillohen, ato mbeten në trup për tërë jetën, duke siguruar mbrojtje kundër ri-infeksionit. Ndonjëherë, dy mostra gjaku mblidhen disa ditë larg (mostra akute dhe konvulsive) dhe niveli i antitrupave matet dhe krahasohet. Kjo mund të ndihmojë në dallimin midis një infeksioni aktiv dhe një infeksioni paraprak. Asnjë përgatitje e testit nuk është e nevojshme.